Αγκυλοποιητική Σπονδυλαρθρίτιδα

Αγκυλοποιητική Σπονδυλαρθρίτιδα

Η ΑΣ είναι µια επώδυνη, χρόνια φλεγµονώδης πάθηση, που προσβάλλει κυρίως τη σπονδυλική στήλη. Συχνά εµφανίζεται προοδευτική δυσκαµψία στη σπονδυλική στήλη και περιορισµός στην κινητικότητά της. Μερικές φορές η ΑΣ προσβάλλει και άλλα µέρη
του σώµατος, όπως τους ώµους, τα ισχία και τα γόνατα. Η ΑΣ επηρεάζει το σώµα σας εσωτερικά και εξωτερικά. Στην ΑΣ το ανοσοποιητικό σας σύστηµα δεν λειτουργεί σωστά.
Τα κύτταρα του ανοσoποιητικού συστήµατος προσβάλλουν τις αρθρώσεις µεταξύ των σπονδύλων, όπως και τις αρθρώσεις µεταξύ σπονδυλικής στήλης και λεκάνης, που
ονοµάζονται ιερολαγόνιες αρθρώσεις. Αν δεν αντιµετωπιστεί αποτελεσµατικά, η ΑΣ µπορεί να επιδεινωθεί µε την πάροδο του χρόνου. Καθώς η νόσος εξελίσσεται, µπορεί να προκαλέσει
χρόνιο πόνο και να µειώσει την ικανότητά σας να κινείστε. Η ΑΣ µπορεί επίσης να προκαλέσει δυσκαµψία του θωρακικού κλωβού (των πλευρών) σε ορισµένους ασθενείς, µε αποτέλεσµα να µειώνεται η χωρητικότητα των πνευµόνων. Γι’ αυτό είναι τόσο σηµαντικό να συνεργαστείτε µε το ρευµατολόγο σας, ώστε να υπάρξει έγκαιρη διάγνωση και να ξεκινήσει η κατάλληλη θεραπεία.

Η βλάβη επεκτείνεται

Αν η ΑΣ δεν αντιµετωπιστεί θεραπευτικά, η βλάβη µπορεί να επεκταθεί. Στα σοβαρότερα περιστατικά, η φλεγµονή µπορεί να προκαλέσει σχηµατισµό νέου οστίτη ιστού, µε αποτέλεσµα τη συνένωση των σπονδύλων και κύρτωση της σπονδυλικής στήλης. Οι άνθρωποι µε συνένωση σπονδύλων µπορεί να αναπτύξουν µια κυρτή στάση του σώµατος που είναι γνωστή ως κύφωση. Επίσης µπορούν να προσβληθούν και άλλες περιφερικές αρθρώσεις.

Τα αίτια δεν είναι γνωστά.
Κανείς δεν γνωρίζει γιατί το ανοσοποιητικό σύστηµα στρέφεται εναντίον των υγιών αρθρικών κυττάρων στους ασθενείς που πάσχουν από ΑΣ.

Ορισµένα πράγµατα που γνωρίζουµε είναι τα εξής:
• Η γενετική προδιάθεση µπορεί να παίζει βασικό ρόλο στην ΑΣ. Σε πολλούς ανθρώπους, η παρουσία ενός συγκεκριµένου γονιδίου αυξάνει την πιθανότητα να προσβληθούν από ΑΣ
• Οι ερευνητές έχουν διατυπώσει την υπόθεση ότι σε ανθρώπους µε προδιάθεση για ΑΣ,
ρόλο στην πυροδότηση της νόσου µπορεί να παίζουν διάφοροι µικροοργανισµοί

Σηµειώστε αν έχετε κάποιο από τα παρακάτω συµπτώµατα:
Αρθρώσεις:
-Πόνο, δυσκαµψία ή ευαισθησία στο κάτω µέρος της ράχης, στους γλουτούς, τους ώµους, τα
πλευρά, τους γοφούς ή τους µηρούς
-Πόνο που έχει εξαπλωθεί από το κάτω µέρος της ράχης και τους γλουτούς προς τη  σπονδυλική στήλη και τον αυχένα
-Πόνο δυσκαµψία που επιδεινώνεται το βράδυ και τις πρωινές ώρες
-∆υσκαµψία που ανακουφίζεται µε τη δραστηριότητα ή την άσκηση
-Πόνο στη µέση που κρατά πάνω από 3 µήνες
Άλλα:
Αίσθηµα κόπωσης

*Σημείωση:
Αυτή η λίστα δεν είναι επίσηµο διαγνωστικό εργαλείο. Σκοπός της είναι να σας βοηθήσει να αναγνωρίσετε τα συµπτώµατα που προκαλεί η ΑΣ. Μόνον ο ρευµατολόγος που σας παρακολουθεί µπορεί να διαγνώσει αν πάσχετε από ΑΣ. Και άλλες παθήσεις µπορεί να προκαλέσουν συµπτώµατα παρόµοια µε αυτά της ΑΣ. Παρακαλούµε µιλήστε µε το ρευµατολόγο σας.

Για να προσδιορίσει αν έχετε ΑΣ, ο ρευµατολόγος θα πάρει το ιατρικό και οικογενειακό ιστορικό σας και θα σας ρωτήσει για τα τρέχοντα συµπτώµατά σας, αν νιώθετε πόνο και δυσκαµψία στις αρθρώσεις που:
• ∆ιαρκούν αρκετούς µήνες
• Χρειάζονται χρόνο για να υποχωρήσουν µετά το πρωινό σας ξύπνηµα
• Ελαττώνονται όταν ασκείστε ή επιδίδεστε σε άλλες φυσικές δραστηριότητες
• Μειώνονται όταν παίρνετε µη στεροειδή αντιφλεγµονώδη φάρµακα

∆ιαγνωστικές εξετάσεις
Ο ρευµατολόγος θα σας υποβάλει επίσης σε λεπτοµερή φυσική εξέταση. Αυτή περιλαµβάνει
εξέταση των περιοχών όπου αναφέρετε ότι νιώθετε πόνο ή φλεγµονή, περιορισµό της
κινητικότητας της σπονδυλικής σας στήλης και έλεγχο της δυνατότητας έκπτυξης του θώρακά
σας. Μπορεί να πραγµατοποιήσει και άλλες διαγνωστικές εξετάσεις που περιλαµβάνουν:
• Αιµατολογικές εξετάσεις. Μια από τις αιµατολογικές αυτές εξετάσεις είναι η ανίχνευση της ύπαρξης ενός γενετικού δείκτη που λέγεται αντιγόνο HLA B-27 και συχνά σχετίζεται µε την ΑΣ. ∆ύο άλλες χρήσιµες εξετάσεις είναι η Ταχύτητα Καθίζησης Ερυθρών (ΤΚΕ), και η C-αντιδρώσα
πρωτείνη (C-RP)
• Ακτινογραφίες.
Ακτινογραφίες της σπονδυλικής στήλης και της λεκάνης γίνονται για να διαπιστωθεί αν οι
αρθρώσεις στα σημεία αυτά έχουν προσβληθεί.

∆οκιµασίες αξιολόγησης
∆οκιµασίες που χρησιµοποιούνται για να αξιολογηθεί η βελτίωση του ασθενούς κατά τη
διάρκεια της θεραπείας είναι:

• Ο ∆είκτης Ενεργότητας ΑΣ του Bath (BASDAI). Ένα ερωτηµατολόγιο που µετράει συµπτώµατα όπως η κόπωση και ο πόνος
• Ο Λειτουργικός ∆είκτης ΑΣ του Bath (BASFI). Ένα ερωτηµατολόγιο που µετράει πόσο καλά επιτελείτε τις καθηµερινές σας δραστηριότητες. Ο ρευµατολόγος σας µπορεί να επαναλάβει κάποιες από αυτές τις εξετάσεις για να συνεχίσει να παρακολουθεί τη βελτίωση που επιτυγχάνετε κατά της ΑΣ
Μιλήστε µε το ρευµατολόγο σας για περισσότερες πληροφορίες σχετικά µε αυτές τις εξετάσεις.

Γνωρίστε ποιες θεραπείες µπορούν να βοηθήσουν
Η θεραπεία της ΑΣ συχνά συνδυάζει φαρµακευτική αγωγή µε άσκηση και/ή φυσικοθεραπεία, για να σας βοηθήσει να διατηρήσετε την ευλυγισία σας και τη σωστή στάση του σώµατός σας. Υπάρχουν διαθέσιµες αρκετές φαρµακευτικές επιλογές για την αντιµετώπιση της ΑΣ.
ΜΣΑΦ
Τα µη στεροειδή αντιφλεγµονώδη φάρµακα (ΜΣΑΦ) χορηγούνται συχνά σε ασθενείς µε ΑΣ,
για να ανακουφίσουν από τον πόνο και τη δυσκαµψία.
DMARD
Αντιρευµατικά φάρµακα τροποποιητικά της νόσου (DMARD) χρησιµοποιούνται συχνά για την
αντιµετώπιση των σοβαρότερων περιστατικών ΑΣ. Παραδείγµατα τέτοιων φαρµάκων είναι η
σουλφασαλαζίνη και η µεθοτρεξάτη.

Η σουλφασαλαζίνη και η µεθοτρεξάτη είναι ανοσοτροποποιητικά που συνταγογραφούνται
συχνά και βελτιώνουν αποτελεσµατικά τα συµπτώµατα κύρια στις περιφερικές αρθρώσεις,
αν και δεν είναι σαφές πόσο ωφέλιµα είναι αυτά τα φάρµακα, ως προς τον περιορισµό της προόδου της νόσου. Το να βρεθεί µια θεραπεία κατάλληλη για σας, ίσως είναι το πρώτο βήµα για να αισθανθείτε καλύτερα, τόσο συναισθηµατικά όσο και σωµατικά.
Αν παίρνετε DMARD ή ΜΣΑΦ και τα συµπτώµατά σας δεν βελτιώνονται, είναι σηµαντικό να µιλήσετε µε το ρευµατολόγο σας, το συντοµότερο δυνατό.

Τροποποιητές βιολογικής απάντησης
Οι τροποποιητές βιολογικής απάντησης (βιολογικοί παράγοντες) αποτελούν την πλέον
πρόσφατη θεραπευτική επιλογή για την αντιµετώπιση της ΑΣ. Επιδρούν στον οργανισµό,
µειώνοντας τη φλεγµονή και ανακουφίζοντας από τον πόνο, ενώ καταπολεµούν τη νόσο.
Αυτά τα φάρµακα ― adalimumab, etanercept, infliximab και golimumab ― συνταγογραφούνται για ασθενείς που δεν επιτυγχάνουν τους στόχους της
θεραπείας µε DMARD ή µε ΜΣΑΦ. Μπορεί να σας βοηθήσουν να πετύχετε τους στόχους της
θεραπείας σας.
Μιλήστε µε το ρευµατολόγο σας για να βρεθεί η θεραπευτική αγωγή που θα έχει τα καλύτερα
αποτελέσµατα για σας. Ο ρευµατολόγος σας µπορεί να σας δώσει πληροφορίες σχετικά µε
τα οφέλη και τις παρενέργειες των διαφόρων θεραπειών.

Προτάσεις για τη συζήτηση που θα κάνετε µε το ρευµατολόγο σας
Συζητήστε οπωσδήποτε µε το ρευµατολόγο σας για τα συµπτώµατα και την εξέλιξη της ασθένειάς σας. Μόνο ο ρευµατολόγος σας µπορεί να προβεί στην επιλογή της κατάλληλης θεραπείας για την πάθησή σας. Όσες περισσότερες πληροφορίες µοιραστείτε µαζί του, τόσο καλύτερα θα µπορέσει να σας βοηθήσει.
Ακολουθούν ορισµένα ερωτήµατα που θα σας βοηθήσουν να προετοιµάσετε την επίσκεψή σας στο ρευµατολόγο:
• Αν έχετε κάποιο από τα συµπτώµατα από όσα αναγράφονται στο άρθρο
• Ποια φάρµακα παίρνετε για να ανακουφιστούν τα συµπτώµατα που εµφανίζετε;
• Έχετε πόνο και δυσκαµψία το βράδυ ή το πρωί; Η άσκηση σας ανακουφίζει;
• Η ΑΣ από την οποία πάσχετε σας επηρεάζει συναισθηµατικά;

Ζώντας µε την ΑΣ
Η ΑΣ, όπως και πολλές ρευµατικές παθήσεις, είναι χρόνιο νόσηµα. Υπάρχουν πολλά πράγµατα που µπορείτε να κάνετε για να σας βοηθήσουν να διατηρήσετε έναν φυσιολογικό τρόπο ζωής.
Προσέξτε το βάρος σας, τρώτε υγιεινά. Είναι σηµαντικό η διατροφή σας να είναι καλή και
υγιεινή. Σιγουρευτείτε ότι θα αποφύγετε να πάρετε υπερβολικό βάρος.

Ορισµένοι άνθρωποι µε ΑΣ πάσχουν και από φλεγµονώδη νόσο του εντέρου που µπορεί να συνοδεύεται από σοβαρή διάρροια. Αν ανήκετε σ’ αυτούς ρωτήστε το ρευµατολόγο σας ποιες τροφές πρέπει να τρώτε και ποιες να αποφεύγετε. Συµβουλευτείτε επίσης τον γαστρεντερολόγο σας.

Να ασκείστε τακτικά
Ασκήσεις που βοηθούν να διατηρείτε την ευλυγισία σας και να βελτιώνετε τη στάση
του σώµατός σας συνιστώνται για ασθενείς µε ΑΣ. Μιλήστε µε το ρευµατολόγο σας και
το φυσικοθεραπευτή σας πριν ξεκινήσετε να ασκείστε.
Το πρωί ένα ζεστό µπάνιο σας βοηθάει στο ξεκίνηµα της ηµέρας. Προσέξτε πού και πώς κάθεστε. Επιλέγετε καρέκλες µε σκληρό κάθισµα και υποστήριξη πλάτης για να στηρίζει τη σπονδυλική σας στήλη.

∆ιατηρείτε καλή στάση σώµατος όταν κάθεστε και µην παραµένετε καθιστοί για µεγάλα χρονικά διαστήµατα. Αποκτήστε σχετικά σκληρό κρεβάτι. Σιγουρευτείτε ότι το στρώµα σας δεν είναι ούτε πολύ µαλακό, έτσι ώστε να στηρίζει τη σπονδυλική στήλη σας, ούτε πολύ
σκληρό. Αν το στρώµα σας είναι πολύ µαλακό, βάλτε µια τάβλα ανάµεσα στο
στρώµα και στο σοµιέ για να το σκληρύνετε. Σταµατήστε το κάπνισµα. Η ΑΣ µπορεί να περιορίζει τη χωρητικότητα των πνευµόνων, µε αποτέλεσµα να προκαλείται δύσπνοια. Το κάπνισµα µπορεί να δυσκολέψει την αναπνοή σας και να αυξήσει τις πιθανότητες
λοιµώξεων στους πνεύµονες και το θώρακα.

Βοηθήστε τους άλλους να κατανοήσουν την πάθησή σας
Όταν γίνει σε σας διάγνωση της ΑΣ, η οικογένεια και οι φίλοι σας µπορεί να µην κατανοούν την πάθησή σας και τον τρόπο που σας επηρεάζει. Μερικές χρήσιµες πληροφορίες που θα σας βοηθήσουν να τους εξηγήσετε τι αντιµετωπίζετε είναι οι εξής:
• Προσπαθήστε να τηλεφωνείτε τακτικά σε φίλους ή µέλη της οικογένειάς σας. Η διατήρηση της επαφής µαζί τους διευκολύνει τη συζήτηση για το πώς σας επηρεάζει η ΑΣ
• Μάθετε για την ΑΣ. Όσο περισσότερα γνωρίζετε για την ΑΣ, τόσο καλύτερα µπορείτε να την
εξηγήσετε στους άλλους
• Να είστε άµεσοι. Να λέτε στους φίλους και στην οικογένειά σας τι χρειάζεστε
• Εκπαιδεύστε τους φίλους και την οικογένειά σας σχετικάµε την ΑΣ. Προτείνετε τους να διαβάσουν αυτό το άρθρο.
• Εξηγήστε στην οικογένεια και στους φίλους σας ότι ο πόνος ή η δυσκαµψία που νιώθετε µπορεί να ποικίλλουν. Ζητήστε τους να δείξουν κατανόηση, αν χρειαστεί να αλλάξετε ή να αναβάλετε δραστηριότητες που έχετε προγραµµατίσει µαζί τους

• Όταν συναντιέστε µε τους φίλους και την οικογένειά σας, σχεδιάστε δραστηριότητες στις
οποίες µπορείτε να συµµετέχετε
• Μιλήστε ανοιχτά στον/στην σύντροφό σας. Η ειλικρινής έκφραση των συναισθηµάτων σας θα διατηρήσει τη σχέση σας υγιή και θα επιτρέψει στον/στην σύντροφό σας να σας βοηθήσει
• Να γελάτε! Το γέλιο, εκτός από το ότι είναι απολαυστικό µπορεί να έχει και θεραπευτικό όφελος

∆ιατηρείστε θετική στάση (συµπεριφορά)
• Η θετική στάση µπορεί να βελτιώσει τις πνευµατικές και φυσικές σας λειτουργίες
• Μιλήστε µε το ρευµατολόγο σας αν η ΑΣ σας επηρεάζει συναισθηµατικά. Ο ρευµατολόγος σας µπορεί να σας υποδείξει τρόπους που θα σας βοηθήσουν να αντιµετωπίσετε αυτά τα
συναισθήµατα

Αν και το να ζείτε µε την ΑΣ δεν είναι εύκολο, δεν πρέπει να χάσετε την αισιοδοξία σας για το µέλλον. Πρέπει να συνειδητοποιήσετε ότι γνωρίζοντας περισσότερα για την πάθησή σας και παίρνοντας τα σωστά φάρµακα, ίσως µπορέσετε να απολαύσετε τη ζωή σας πληρέστερα.
∆εν είναι αρκετό να αντιµετωπίζετε απλά την ΑΣ. Αναλαµβάνοντας δράση, βάζοντας στόχους,
συνεργαζόµενοι µε την υγειονοµική οµάδα που σας φροντίζει και κρατώντας θετική στάση, θα καταφέρετε να πολεµήσετε την πάθησή σας.

Να είστε καλά πληροφορηµένοι
Το να µαθαίνετε όσο το δυνατόν περισσότερα για την πάθησή σας είναι ένας άλλος τρόπος να αντιµετωπίζετε ενεργητικά τη ζωή σας µε την ΑΣ. Η γνώση σας δίνει αυτοπεποίθηση να µιλήσετε στους ανθρώπους που φροντίζουν την υγεία σας για τις ανάγκες και τις ανησυχίες σας

Πηγή: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΝΤΙΡΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ (ΕΛΕΑΝΑ)