Ρευματοειδής Αρθρίτιδα

Ρευματοειδής Αρθρίτιδα

Η Ρευματοειδής Αρθρίτιδα μπορεί να εμφανίζεται ως νόσος των αρθρώσεων. Είναι νόσος του ανοσοποιητικού συστήματος. Το ανοσοποιητικό σας σύστημα στρέφεται εναντίον του ίδιου του οργανισμού προκαλώντας καταστροφές σε αρθρώσεις αλλά και άλλα όργανα (μάτια, δέρμα, πνεύμονες, καρδιά). Η ΡΑ, προκαλεί χρόνιο πόνο και μη αναστρέψιμη βλάβη των αρθρώσεων, εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα.

Η Ρευματοειδής Αρθρίτιδα είναι χρόνια πάθηση; Ναι

Η βλάβη στις αρθρώσεις προκαλείται από φλεγμονή, μια διαδικασία που χρησιμοποιεί το ανοσοποιητικό σας σύστημα για να καταπολεμήσει τις λοιμώξεις και να επουλώσει τα τραύματα. Φυσιολογικά, μόλις ο οργανισμός σας απαλλαγεί από τη λοίμωξη, η φλεγμονή υποχωρεί.

Στη ΡΑ όμως, το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού σας αναγνωρίζει λανθασμένα ορισμένα φυσιολογικά κύτταρα ως ξένα, και στρέφεται εναντίον τους. Αυτό προκαλεί βλάβη στις αρθρώσεις σας και σε άλλα όργανα.

Ορισμένα πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε για τη Ρευματοειδή Αρθρίτιδα

Η βλάβη που προκαλεί η Ρευματοειδής Αρθρίτιδα μπορεί να συνεχίζεται, ακόμα και όταν ο πόνος και η φλεγμονή ελέγχονται με παυσίπονα. Αυτά τα φάρμακα δεν επηρεάζουν την εξέλιξη της νόσου που καταστρέφει τις αρθρώσεις και τα οστά σας. Η βλάβη είναι μόνιμη. Σε αντίθεση με πολλά τραύματα που επουλώνονται με το χρόνο, η καταστροφή των αρθρώσεων, των οστών και των χόνδρων που προκαλεί η Ρευματοειδής Αρθρίτιδα δεν υποχωρεί. Επειδή η βλάβη δεν μπορεί να αντιστραφεί, είναι πολύ σημαντικό να συνεργαστείτε με το ρευματολόγο σας, ώστε να γίνει έγκαιρη διάγνωση και να ξεκινήσετε νωρίς τη θεραπεία που μπορεί να βοηθήσει να επιβραδυνθεί ή να σταματήσει η πρόοδος της νόσου.

Η ΡΑ µπορεί να είναι εξελισσόµενη νόσος.
Αν η ΡΑ δεν αντιµετωπιστεί θεραπευτικά, η βλάβη µπορεί να επεκταθεί. Ξεκινά από τον  αρθρικό υµένα, στη συνέχεια εξαπλώνεται στους χόνδρους και τελικά διαβρώνει τα οστά. Σκεφτείτε ένα ποτάµι που διατρέχει µια κοιλάδα. Κάθε µέρα που περνάει το έδαφος διαβρώνεται, καταστρέφεται από το νερό. Με τον ίδιο τρόπο, αν η ΡΑ προχωρήσει χωρίς την
κατάλληλη θεραπεία, οι αρθρώσεις σας µπορεί να συνεχίσουν να φθείρονται. Τα αίτια δεν είναι γνωστά. Κανείς δεν γνωρίζει γιατί το ανοσοποιητικό σύστηµα στρέφεται εναντίον των υγιών αρθρικών κυττάρων στους ασθενείς που πάσχουν από ΡΑ ή τι είναι αυτό που πυροδοτεί τη νόσο.

Σημαντικές πληροφορίες:
• Η ΡΑ µπορεί να είναι κληρονοµική. Συχνά η ΡΑ προσβάλλει µέλη της ίδιας οικογένειας, αλλά τα ακριβή γενετικά αίτια, εφόσον υπάρχουν, δεν είναι γνωστά.
• Η ΡΑ δεν είναι µεταδοτική – δεν την κολλήσατε ερχόµενοι σε επαφή µε κάποιο άλλο πρόσωπο και δεν µπορείτε να τη µεταδώσετε σε κανέναν
• Η ΡΑ είναι πιο διαδεδοµένη στις γυναίκες, αφού εµφανίζεται τουλάχιστον δύο φορές συχνότερα από ό,τι στους άνδρες
• Η ΡΑ ίσως σχετίζεται µε τη διαδικασία γήρανσης. Ο κίνδυνος ανάπτυξης της αυξάνει µε την
πάροδο της ηλικίας.

Η ΡΑ ίσως σχετίζεται µε αρκετούς περιβαλλοντικούς παράγοντες, περιλαµβανοµένου του καπνίσµατος. Το κάπνισµα τσιγάρων αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης ΡΑ
Η έρευνα για τα αίτια της ΡΑ συνεχίζεται.

Η ΡΑ µπορεί να έχει επιπτώσεις σε διάφορες πλευρές τις ζωής σας. Πρέπει να αντιµετωπίσετε όχι µόνο τα σωµατικά συµπτώµατα που βιώνετε και τις τυχόν συνέπειες της θεραπείας σας, αλλά και τις ψυχολογικές επιπτώσεις της νόσου.

Επειδή η ΡΑ επιδεινώνεται µε το χρόνο, είναι σηµαντικό να γίνει η διάγνωση όσο το δυνατόν
νωρίτερα και να ξεκινήσει η θεραπεία που µπορεί να βοηθήσει να σταµατήσει η προοδευτική
καταστροφή των αρθρώσεων. Η έρευνα δείχνει ότι αυτός είναι ο αποτελεσµατικότερος τρόπος καταπολέµησης της νόσου.

Συµπτώµατα:

-Πόνο στις αρθρώσεις µε θερµότητα και οίδηµα, ιδιαίτερα στις µικρές αρθρώσεις των χεριών, των καρπών και των ποδιών
-Πόνο σε περισσότερες από µια αρθρώσεις ταυτόχρονα
-Αίσθηµα κόπωσης
-Πρωινή δυσκαµψία που διαρκεί µία ώρα ή περισσότερο
-Περιορισµένη κίνηση ή λειτουργία των αρθρώσεων
-Ανώδυνα οζίδια κάτω από το δέρµα των αγκώνων και των χεριών
-Πυρετός
-Αδυναµία

*Σημείωση: Αυτή η λίστα δεν είναι επίσηµο διαγνωστικό εργαλείο. Σκοπός της είναι να σας βοηθήσει να αναγνωρίσετε τα συµπτώµατα που προκαλεί η ΡΑ. Μόνο ο ρευµατολόγος που σας παρακολουθεί µπορεί να διαγνώσει αν πάσχετε από Ρευµατοειδή Αρθρίτιδα. Και άλλες παθήσεις µπορεί να προκαλέσουν συµπτώµατα παρόµοια µε αυτά της ΡΑ.
Παρακαλούµε µιλήστε µε το ρευµατολόγο σας.

Αν πιστεύετε ότι έχετε τα συµπτώµατα της ρευµατοειδούς αρθρίτιδας, µην καθυστερείτε. Επισκεφθείτε το ρευµατολόγο. Οι µελέτες δείχνουν ότι η πρώιµη θεραπεία µπορεί να επιδράσει σε µεγάλο βαθµό στη µακροχρόνια πορεία της νόσου. Όταν γνωρίζετε περισσότερα µπορείτε να κάνετε και περισσότερα. Η έγκαιρη διάγνωση ίσως είναι ένα από τα ηµαντικότερα πράγµατα.

Υπάρχουν εξετάσεις για την ΡA;

∆ιαγνωστικές εξετάσεις
Αν και δεν υπάρχει µια και µόνη απόλυτα ειδική εξέταση για την οριστική διάγνωση της
ΡΑ ο ρευµατολόγος σας µπορεί να ελέγξει αν υπάρχουν διάφοροι δείκτες στις εξετάσεις
αίµατος, που µπορεί να βοηθήσουν να τεθεί η διάγνωση της ΡΑ.
• Ο ρευµατοειδής παράγοντας είναι ένα αντίσωµα που βρίσκεται στους περισσότερους ανθρώπους µε ΡΑ
• Η ταχύτητα καθίζησης ερυθρών αιµοσφαιρίων (ΤΚΕ) και η C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP)
µετρούν το επίπεδο φλεγµονής στον οργανισµό σας
• Ιδιαίτερα χρήσιµος για την έγκαιρη ανίχνευση της ΡΑ είναι ο προσδιορισµός αντισωµάτων
έναντι µιας ουσίας που εµφανίζεται φυσιολογικά και ονοµάζεται κυκλικό κιτρουλινοποιηµένο πεπτίδιο (αντι-CCP αντισώµατα).
Μια άλλη εξέταση είναι η ανάλυση του αρθρικού υγρού που περιέχεται στις αρθρώσεις, ώστε να επιβεβαιωθεί η παρουσία φλεγµονώδους νόσου.

∆οκιµασίες αξιολόγησης

Ο ρευµατολόγος σας µπορεί να χρησιµοποιήσει και άλλες δοκιµασίες αξιολόγησης για να µετρήσει την πρόοδο που επιτυγχάνετε κατά της ΡΑ µε τη θεραπεία:
• Ο δείκτης Ενεργότητας της Νόσου (DAS) στη ΡΑ µετράει τη δραστηριότητα της νόσου στους
ώµους, τους αγκώνες, τους καρπούς, τα δάχτυλα και τα γόνατα. Η βαθµολογία DAS διευκολύνει τους γιατρούς να αξιολογήσουν πόσο ενεργή είναι η ΡΑ
• Το Ερωτηµατολόγιο Εκτίµησης Υγείας (HAQ), αξιολογεί τη λειτουργική ικανότητα των ασθενών. Μερικοί ρευµατολόγοι πραγµατοποιούν αυτές τις εξετάσεις στους ασθενείς τους σε κάθε επίσκεψη. Επιπλέον ο ρευµατολόγος σας µπορεί να επαναλάβει τις αιµατολογικές εξετάσεις ΤΚΕ και CRP για να δει αν το επίπεδο φλεγµονής έχει µεταβληθεί ή µπορεί να ζητήσει ακτινογραφίες των προσβεβληµένων αρθρώσεων που θα τον βοηθήσουν να προσδιορίσει το βαθµό της βλάβης και την πρόοδο της νόσου.

Γνωρίστε ποιες θεραπείες µπορούν να βοηθήσουν

Αρκετές µελέτες δείχνουν ότι η ΡΑ ανταποκρίνεται καλύτερα στη θεραπεία, όταν αυτή ξεκινήσει έγκαιρα. Ο στόχος της θεραπείας είναι η πρόληψη ή ο έλεγχος της καταστροφής των αρθρώσεων και η µείωση των συµπτωµάτων. Οι ρευµατολόγοι συχνά χρησιµοποιούν αντιρευµατικά φάρµακα τροποποιητικά της νόσου (DMARD) σε πρώιµο στάδιο της θεραπείας.
Ο ρευµατολόγος σας θα παρακολουθεί τη βελτίωση των συµπτωµάτων και τις παρενέργειες όταν παίρνετε νοσοτροποποιητικά (DMARDs).
Υπάρχουν αρκετά DMARD που µπορεί να χρησιµοποιήσει ο ρευµατολόγος σας για τη θεραπεία
της ΡΑ από την οποία πάσχετε.

Σε αυτά περιλαµβάνονται:
• Υδροξυχλωροκίνη
• Χρυσός ενδοµυϊκά ή από το στόµα
• Πενικιλλαµίνη
• Λεφλουνοµίδη
• Σουλφασαλαζίνη
• Αζαθειοπρίνη
• Κυκλοσπορίνη
• Μεθοτρεξάτ

Η µεθοτρεξάτη είναι ένα DMARD που συνταγογραφείται συχνά και βελτιώνει αποτελεσµατικά τα συµπτώµατα της ΡΑ όταν χρησιµοποιείται µόνη της ή µε άλλα DMARDs, ή µε άλλα φάρµακα που ονοµάζονται τροποποιητές βιολογικής απάντησης (βιολογικοί παράγοντες). Οι παραπάνω θεραπείες µπορεί να συνδυάζονται µε κορτιζόνη για καλύτερη αποτελεσµατικότητα.
Λαµβάνοντας ενεργά µέρος στο να βρεθεί η θεραπεία που σας ταιριάζει, ίσως είναι το πρώτο βήµα για να αισθανθείτε καλύτερα, τόσο συναισθηµατικά όσο και σωµατικά. Αν τα συµπτώµατα δεν βελτιώνονται, είναι σηµαντικό να το πείτε στο ρευµατολόγο σας, το
συντοµότερο δυνατόν.

Τροποποιητές βιολογικής απάντησης

Οι βιολογικοί παράγοντες αποτελούν την πλέον πρόσφατη θεραπευτική επιλογή για την αντιµετώπιση της ΡΑ. Επιδρούν στον οργανισµό, µειώνοντας τη φλεγµονή και ανακουφίζοντας από τον πόνο, ενώ καταπολεµούν τη νόσο. Αυτά τα φάρµακα ―abatacept, adalimumab,
anakinra, etanercept, infliximab, rituximab, tocilizumab, golimumab, cetrolizumab ― βοηθούν να επιβραδυνθεί η εξέλιξη της ΡΑ. Συνταγογραφούνται για ασθενείς που δεν πετυχαίνουν τους στόχους της θεραπείας µε DMARD, ή συνταγογραφούνται µαζί µε
DMARD για µεγαλύτερο όφελος. Μπορεί να σας βοηθήσουν να πετύχετε τους στόχους της θεραπείας σας. Μιλήστε µε τον ρευµατολόγο σας για να βρεθεί η θεραπευτική αγωγή που θα έχει τα καλύτερα αποτελέσµατα για σας. Ο ρευµατολόγος σας µπορεί να σας δώσει πληροφορίες σχετικά µε τα οφέλη και τις παρενέργειες των διαφόρων θεραπειών.

Προτάσεις για τη συζήτηση που θα κάνετε µε το ρευµατολόγο σας

Συζητείστε οπωσδήποτε µε το ρευµατολόγο σας για τα συµπτώµατα και την εξέλιξη της ασθένειάς σας. Εσείς και ο ρευµατολόγος σας µπορείτε να επιλέξετε τη θεραπεία που σας ταιριάζει. Όσες περισσότερες πληροφορίες µοιραστείτε µαζί του, τόσο καλύτερα θα µπορέσει να σας βοηθήσει. Ακολουθούν ορισµένα ερωτήµατα που θα σας βοηθήσουν να προετοιµάσετε την επίσκεψή σας στο ρευµατολόγο:
• Αν έχετε κάποιο από τα συµπτώµατα που αναγραφονται στο άρθρο, πότε
τα εµφανίσατε για πρώτη φορά;
• Ποια φάρµακα παίρνετε για να ανακουφιστούν τα συµπτώµατα που εµφανίζετε;
• Αν έχετε πρωινή δυσκαµψία, πόσο διαρκεί κάθε
µέρα;
• Η ΡΑ από την οποία πάσχετε σας επηρεάζει συναισθηµατικά;

Ζώντας µε τη ΡΑ

Η ΡΑ, όπως και πολλές ρευµατικές παθήσεις, είναι χρόνιο νόσηµα. Υπάρχουν πολλά πράγµατα που µπορείτε να κάνετε για να σας βοηθήσουν να διατηρήσετε ένα φυσιολογικό τρόπο
ζωής. Προσέξτε το βάρος σας. Το επιπλέον βάρος µπορεί να επιβαρύνει τα ισχία και τα γόνατά σας, γι’ αυτό ρωτήστε το ρευµατολόγο σας αν ενδείκνυται να ακολουθήσετε πρόγραµµα απώλειας βάρους.
Ασκείστε τακτικά. Οι ασκήσεις που βελτιώνουν τα όρια της κίνησης, της δύναµης και της αντοχής σας µπορεί να βοηθήσουν. Μιλήστε µε το ρευµατολόγο σας ή τον φυσικοθεραπευτή σας για να ξέρετε ποιες ασκήσεις είναι κατάλληλες για σας.
Οργανωθείτε. Οργανώστε την εργασία σας και το σπίτι σας µε κατάλληλο τρόπο, ώστε να έχετε εύκολη πρόσβαση σε αντικείµενα που χρησιµοποιείτε συχνά.
Ντυθείτε εύκολα και άνετα. Υπάρχουν απλά πράγµατα που µπορείτε να κάνετε όταν ντύνεστε, που θα σας βοηθήσουν να ελαχιστοποιήσετε την πίεση στις αρθρώσεις σας:

• Ετοιµάζετε τα ρούχα που θα φορέσετε από την προηγούµενη νύχτα, όταν οι αρθρώσεις σας δεν είναι τόσο δύσκαµπτες
• ∆ένετε από πριν τις γραβάτες ή τα φουλάρια σας και αφήνετε τον κόµπο δεµένο. Έτσι τα χέρια σας δεν καταπονούνται
• Φοράτε φαρδιά ρούχα µε µεγάλα ανοίγµατα για να µην καταπονείτε τις αρθρώσεις σας όταν τα φοράτε ή τα βγάζετε
• ∆ιαλέγετε άνετα παπούτσια που δένονται εύκολα και µειώνουν ή εξαλείφουν την πίεση στα πόδια

Σκεφτείτε προνοητικά όταν ταξιδεύετε. Χρηστικές συμβουλές όταν ταξιδεύετε:
• Κάντε έγκαιρα τις κρατήσεις σας για να εξασφαλίσετε ότι θα καλυφθούν οι ανάγκες σας
• Φυλάτε τα φάρµακά σας και άλλα σηµαντικά πράγµατα σε µια ελαφριά τσάντα εύκολη στο
κουβάληµα. Θυµηθείτε να ακολουθείτε τις συστάσεις που αφορούν τις συνθήκες φύλαξης των φαρµάκων
• Επωφεληθείτε της δυνατότητας που σας παρέχεται να επιβιβάζεστε πρώτοι στο αεροπλάνο για να ελαχιστοποιήσετε τις δυσκολίες της επιβίβασης
• Πάρτε ελαφριά πράγµατα στις αποσκευές σας και χρησιµοποιήστε ελαφριές βαλίτσες µε ρόδες

Βοηθήστε τους άλλους να κατανοήσουν την πάθησή σας

Όταν σας διαγνώσουν ΡΑ, η οικογένεια και οι φίλοι σας µπορεί να µην γνωρίζουν ποιοι είναι οι καλύτεροι τρόποι να σας βοηθήσουν. Μερικές χρήσιµες πληροφορίες που θα σας βοηθήσουν να τους εξηγήσετε τι αντιµετωπίζετε είναι οι εξής:
• Προσπαθήστε να τηλεφωνείτε τακτικά σε φίλους ή µέλη της οικογένειάς σας. Η διατήρηση της επαφής µαζί τους διευκολύνει τη συζήτηση για το πώς σας επηρεάζει η ΡΑ
• Μάθετε για τη ΡΑ. Όσο περισσότερα γνωρίζετε, τόσο καλύτερα µπορείτε να την εξηγήσετε στους άλλους.
• Να είστε άµεσοι. Να λέτε τους φίλους και στην οικογένειά σας τι χρειάζεστε
• Εκπαιδεύστε τους φίλους και την οικογένειά σας σχετικά µε τη ΡΑ. Προτρέψτε τους να διαβάσουν αυτό το άρθρο.
• Εξηγήστε στην οικογένεια και στους φίλους σας ότι ο πόνος ή η δυσκαµψία που νιώθετε µπορεί να ποικίλλουν. Ζητήστε τους να δείξουν κατανόηση αν χρειαστεί να αλλάξετε ή να αναβάλετε δραστηριότητες που έχετε προγραµµατίσει µαζί τους
• Όταν συναντιέστε µε τους φίλους και την οικογένειά σας, σχεδιάστε δραστηριότητες στις
οποίες µπορείτε να συµµετέχετε

• Μιλήστε ανοιχτά στον/στην σύντροφό σας. Η ειλικρινής έκφραση των συναισθηµάτων σας θα διατηρήσει τη σχέση σας υγιή και θα επιτρέψει στον/στην σύντροφό σας να σας βοηθήσει
• Να γελάτε! Έχει αποδειχτεί ότι το γέλιο ανακουφίζει από τον πόνο και µάλιστα ότι µπορεί
να βοηθήσει το ανοσοποιητικό σας σύστηµα

∆ιατηρείτε θετική στάση (συµπεριφορά)

• Η θετική στάση µπορεί να βελτιώσει την πνευµατική και σωµατική σας λειτουργικότητα
• Μιλήστε µε το ρευµατολόγο σας αν η ΡΑ σας επηρεάζει συναισθηµατικά. Ο ρευµατολόγος
σας µπορεί να σας υποδείξει τρόπους που θα σας βοηθήσουν να αντιµετωπίσετε αυτά τα συναισθήµατα

Να είστε καλά πληροφορηµένοι

Το να µαθαίνετε όσο το δυνατόν περισσότερα για την πάθησή σας είναι ένας άλλος τρόπος να αντιµετωπίζετε ενεργητικά τη ζωή σας µε τη Ρευµατοειδή Αρθρίτιδα. Η γνώση σάς δίνει αυτοπεποίθηση να µιλήσετε στους ανθρώπους που φροντίζουν την υγεία σας για τις ανάγκες και τις ανησυχίες σας

Πηγή: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΝΤΙΡΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ (ΕΛΕΑΝΑ)